Mentale zuurstof

Ik beloofde je te vertellen over hulpvaardigheid en wijzer (ge)worden. Over wat dat te maken heeft met liefde en kwetsbaarheid. Dat ga ik nu doen. Ik heb de essentie van deze blogpost twaalf jaar geleden geschreven. Ik heb er een geheel van gemaakt. Ik put uit eigen ervaring. Je mag ervan vinden wat je wilt. Dit is wat ik vind.

Je wordt depressief als de last ondraagbaar wordt. Als je al lang hebt volgehouden en niets erop wijst dat het minder wordt. Of als de last plotseling in de volle omvang aan je duidelijk wordt. Wat eerst een verre dreiging was die je misschien al vermoedde, is een confrontatie geworden.
Als je het niet meer dragen kan word je platgedrukt, verpletterd. Voor mij was het een stuwdam die doorbrak. Je wordt meegevoerd door de stroom van de grond getild. Bedolven en je gaat verdrinken. Het enige dat je redden kan is boven komen en ademhalen. Je weet dat je gaat stikken.

Wat je nodig hebt is ruimte, zonder die last. Wat je nodig hebt is lucht, zonder te worden overspoeld. Een klein beetje ruimte maar, een klein beetje lucht. Voor nu. Leven. Zonder plan.
Als je op die manier verdrinkt, dan ben je er nog. Fysiek tenminste. Het komt niet meer goed. Verdrinken is behoorlijk definitief hoor. Je geest kan niet meer ademen. De mentale zuurstof is op.

Als het zover is kan je hulp krijgen. Als je geluk hebt. Als je nog meer geluk hebt, krijg je de goede hulp. Niet alles wat hulp heet is gewenst. Genoeg padvinders in de geestelijke gezondheidszorg die oude vrouwtjes helpen oversteken. Ook als ze helemaal niet naar de overkant willen.

Wie of wat kan helpen?
Om te beginnen liefde en aandacht. Geduld zonder oordeel. Liefde voor mij als mens. Onvoorwaardelijk. Dat geeft lucht. Wat ik voel is geen keuze. Die is er niet. Durf kwetsbaar te zijn.

Wat nog meer helpt.
Een voorbeeld. Denk aan vuurwerkslachtoffers met oogletsel. Ze hebben een gemeenschappelijke ervaring. Als die ervaring is beklijfd, dan kunnen ze van gedachten wisselen. Op een ongekend niveau. Dat niveau kan je niet door studie bereiken. Je moet eerst een oog missen. Dan kan je soms helpen. Door te weten wat het is. Daar zijn vaak minder woorden voor nodig. Een klein beetje lucht, weet je nog? Niet stikken.

Ik noem het wetendheid. Dat is niet hetzelfde als wetenschap of een methode of therapie. Absoluut niet. Verwar het alsjeblieft al helemaal niet met een patiëntenvereniging.

De kern van wetendheid is de hele en unieke mens. Als je depressief bent, dan ben je nog steeds heel en uniek. Daar hoeft dus niets aan te gebeuren. Laat dat maar even doordringen bij hulpvaardigen. Verzekerings- en bedrijfsartsen. Daar heb ik slechte ervaringen mee. Op een enkeling na.

Iemand die letterlijk aan het verzuipen is in zee heeft niet zoveel aan zwemles. En sluit en spreid, haha. Zou je cynisch van worden hè?

Ik ben niet cynisch geworden. Heb wel een enorme overlevingsdrang gevonden. Dat is geen verdienste. Het gebeurde. Bijna onvoorstelbaar als je op een gegeven moment het tegengestelde voelt. Je mag er hoop uit putten. Een beetje lucht. Mentale zuurstof. Voor jou, als je depressief bent. En voor jou als je helpt.